Iedereen kent het wel: een slechte nacht met als gevolg dat je de dag daarna als zombie door het leven gaat. Je bent moe, snel geïrriteerd en je geduld is ver te zoeken. Alles voelt die dag nét even zwaarder dan normaal.

Heb je vaker dat je lastig in slaap kunt komen? Lig je vaak te piekeren en te draaien? Of is plafonddienst (je weet wel, eindeloos naar het plafond staren) op jouw naam geschreven? Dan is een verzwaringsdeken misschien wel dé oplossing. Het helpt je om te ontspannen, beter te slapen en zorgt ervoor dat je uitgerust wakker wordt.

Wat is een verzwaringsdeken?

Een verzwaringsdeken is zoals de naam al zegt een deken met extra gewicht. Deze deken is vaak gevuld met glazen of plastic korrels waardoor hij zwaarder is dan een gewone deken. Het gewicht zorgt voor een stevige, gelijkmatige druk op het lichaam. Deze techniek noemen we ook wel diepe drukstimulatie.

Wat doet een verzwaringsdeken?

De druk op ons lichaam voelt alsof we stevig vastgehouden of geknuffeld worden. Dit heeft een rustgevend en kalmerend effect op ons zenuwstelsel, omdat ons lichaam van de ‘actiestand’ overgaat naar de ‘ruststand’. Hierdoor worden stress en alertheid vervangen door ontspanning en herstel. Het stresshormoon cortisol wordt minder aangemaakt, waardoor het stressniveau omlaag gaat. Daarnaast stimuleert de druk van de deken de aanmaak van het gelukshormoon serotonine en het slaaphormoon melatonine. Het zorgt ervoor dat je je veiliger en rustiger voelt, waardoor je makkelijker in slaap kunt vallen en uitgerust wakker wordt.

Waarom is voldoende slaap belangrijk?

Slaap is een belangrijk onderdeel van ons leven, omdat het zorgt voor fysiek, mentaal en emotioneel herstel. Wanneer we slapen, is ons lichaam bezig met een schoonmaakbeurt. Zo worden de afvalstoffen in onze hersenen opgeruimd tijdens een diepe slaap. Tegelijkertijd worden de indrukken, herinneringen en emoties van die dag verwerkt. De REM-slaap helpt bij het omgaan met stress, angst of verdriet. Ook herstelt je lichaam beschadigde cellen, spieren en weefsel. Je immuunsysteem wordt sterker en ontstekingen worden geremd.

Te weinig slaap zorgt ervoor dat je:

• sneller overprikkeld raakt of emotioneler bent
• geheugen en concentratie verminderen
• een verhoogd risico hebt op depressieve gevoelens
• een slechtere weerstand krijgt
• meer pijn- of vermoeidheidsklachten hebt

Voor wie werkt een verzwaringsdeken goed?

Het effect van de deken kan per persoon verschillen. Een zwaartedeken kan als prettig worden ervaren door mensen met:

• Hersenletsel
• Slaapproblemen
• Autisme
• CPTSD
• Depressie
• ADHD
• RLS ook wel rusteloze benen
• Het Rett- of Tourette-syndroom
• PTSS
• Angststoornissen
• Prikkelverwerkingsproblemen of sensorische overprikkeling

Mijn ervaring met een verzwaringsdeken

Laatst sprak ik iemand die de verzwaringsdeken gebruikte wanneer ze overprikkeld was. Ze werd er rustig van en kon er beter van slapen. Dit klonk mij als muziek in de oren, omdat ik regelmatig overprikkeld ben en niet meer uitgerust wakker werd. Ik besloot om er eentje te bestellen.

Toen ik de verzwaringsdeken binnen had, wilde ik hem natuurlijk gelijk uitproberen. De eerste keer dat ik onder de deken ging liggen vond ik hem erg zwaar. Ik koos ervoor om eronder te blijven liggen om te kijken wat het effect zou zijn. Na een kwartier voelde ik mij weer een beetje opgeladen. Daarom besloot ik om het een kans te geven en er ‘s avonds onder te gaan slapen.

Om half 4 ‘s nachts werd ik wakker, omdat ik het warm had. Ik voelde me uitgerust, hoewel ik nog niet zoveel uur had geslapen. Ik heb mij omgedraaid en ik ben direct weer in slaap gevallen. Normaal gesproken had ik dan een aantal uur plafonddienst en kon ik uiteindelijk niet meer in slaap komen.

De dagen die daarop volgden, sliep ik dieper en werd ik uitgerust wakker. Dit zorgde ervoor dat ik minder snel overprikkeld werd, meer prikkels aankon en minder vermoeid werd gedurende de dag. Ik vind de deken erg fijn en ik blijf hem ook zeker gebruiken.

In het begin is een verzwaringsdeken even wennen, maar ik raad je zeker aan om het eens te proberen. Mocht je het niet fijn vinden om eronder te slapen, dan kun je er ook voor kiezen om het als kleedje voor op de bank te gebruiken. Heb je het, net als ik, snel warm in bed? Dan kun je er ook onder gaan liggen op het moment dat je net in bed ligt en hem opzij legt zodra je ogen dicht beginnen te vallen.

Hoeveel kilo mag een verzwaringsdeken wegen?

Het is belangrijk dat je een deken kiest die past bij jouw lichaamsgewicht. Vaak wordt er geadviseerd om 10% van je lichaamsgewicht te nemen. Een te lichte deken heeft geen effect. Een te zware deken zorgt ervoor dat je bewegingsvrijheid wordt beperkt, je spieren en gewrichten onnodig worden belast en ademen zwaarder gaat. Het is belangrijk dat je makkelijk kunt ademhalen en je niet ‘geplet’ voelt.

Voorbeeld:
Weeg je 70 kilo? Dan is een deken van 7 kilo voldoende.

Heb je geen zin om te rekenen? Hierbij een overzicht:

• Lichaamsgewicht 50 tot 60 kg: deken van 6 kg
• Lichaamsgewicht 61 tot 70 kg: deken van 7 kg
• Lichaamsgewicht 71 tot 80 kg: deken van 8 kg
• Lichaamsgewicht 81 tot 90 kg: deken van 9 kg
• Lichaamsgewicht vanaf 91 kg: deken van 10 kg

Waar let je nog meer op bij het kiezen van een verzwaringsdeken?

Een deken die voor de een ideaal is, kan bij een ander juist voor ongemak zorgen.

Waar je nog meer op kunt letten bij het kiezen van een deken:

• Het formaat
  De meeste dekens zijn voor één persoon.
• Het materiaal
  Verzwaringsdekens zijn verkrijgbaar in verschillende stoffen: katoen (ademend), fleece (zacht en warm) of bamboe (zweetregulerend). Heb je het snel warm? Kies dan voor een ademende of verkoelende stof.
• Wasbaarheid
  Sommige dekens zijn niet geschikt voor de wasmachine.

Tip: Probeer de deken uit als het kan. Sommige aanbieders bieden een proefperiode aan waarin je de deken kunt testen.

Wanneer is een verzwaringsdeken niet geschikt?

Een verzwaringsdeken is niet voor iedereen prettig. Sommige mensen ervaren het als benauwend of te zwaar. Mocht je ademhalings-, hart, of bloedsomloopproblemen hebben dan is het verstandig om van te voren advies te vragen aan een arts of deskundige. Wanneer je niet in staat bent om de deken zelf af te doen, is het gebruik van een verzwaringsdeken niet aan te raden. Dit heeft invloed op jouw veiligheid.

Verzwaringsdekens zijn voor kleine kinderen niet geschikt, vanwege het risico op verstikking of oververhitting. Voor kinderen bestaan er speciale verzwaringsdekens of verzwaarde knuffels.

Twijfel je of een verzwaringsdeken iets voor jou is? Dan is het altijd slim om te overleggen met een arts. Een deskundige kan goed inschatten of deze deken je helpt of juist belastend voor je lichaam is.

Wordt een verzwaringsdeken vergoed door de zorgverzekering?

Een verzwaringsdeken wordt helaas nog niet door zorgverzekeraars vergoed. Dit komt voornamelijk omdat dit hulpmiddel nog wordt gezien als ‘alternatief’. Om verzwaringsdekens in het verzekeringspakket op te nemen, is er meer wetenschappelijk bewijs nodig over de positieve effecten.

Ik hoop dat deze blog je heeft geholpen om te ontdekken of een verzwaringsdeken iets voor jou is.